Kościół Chrystusa Zbawiciela w Kluczborku

---

Historia i wnętrze kościoła

Warto zauważyć, że kościół ewangelicko-augsburski zlokalizowany w Kluczborku jest niezwykle istotnym i starym zabytkiem miasta. Został on wzniesiony w XIV wieku na miejscu wcześniejszej budowli, która datowana jest na 1298 rok. Oryginalna świątynia składała się z prezbiterium z XIII wieku, reprezentującego wczesnogotycki styl oraz XIV-wiecznej wieży. Historia kościoła jest nieodłącznie związana z wieloma pożarami, które zmusiły do kolejnych odbudów, modyfikując wygląd tej cennej budowli.

Od momentu, gdy w 1527 roku stał się on świątynią ewangelicką, przeszedł przez liczne zmiany. Szczególnie tragiczny był pożar z 1737 roku, który doprowadził do całkowitego zniszczenia kościoła, ratusza oraz wielu budynków mieszkalnych. Z tego okresu zachowała się jedynie część wieży oraz naw bocznych. Restytucję wnętrza rozpoczęto w latach 1743-1745, co zaowocowało nowym wystrojem, utrzymanym w ulubionych przez rokoko kolorach: białym i złotym. Wspaniałe rzeźby oraz płaskorzeźby, które ozdabiają wnętrze, stanowią prawdziwe dzieła sztuki sakralnej z czasów baroku, datowane na lata 1750-1760.

Spośród wielu elementów wyposażenia, szczególne znaczenie mają ołtarz, ambona, chrzcielnica oraz prospekt organowy, które wszystkie pochodzą z tego samego okresu. W latach 1795-1797 dodano górną kondygnację wieży, a w 1806 roku zamontowano zegar, co jeszcze bardziej uatrakcyjniło architekturę kościoła. W początkach lat 20. XIX wieku, położono nową dachówkę, a kopułę wieży pokryto blachą. Co więcej, do południowej strony kościoła dobudowano zakrystię, co pozwoliło na jeszcze lepsze wykorzystanie przestrzeni.

Nie można też zapomnieć, że między 1708 a 1769 rokiem, plac wokół świątyni pełnił funkcję cmentarza, co podkreśla historyczne znaczenie tego miejsca. Z końcem 2021 roku zakończono prace konserwatorskie, podczas których odnawiano drzwi wejściowe, elewację oraz witraże. Na wieży zamontowano również krzyż oraz kapsułę czasu, co symbolizuje ciągłość tradycji oraz dbałość o dziedzictwo kulturowe.

Więcej informacji można znaleźć pod tym linkiem: Parafia Ewangelicko-Augsburska w Kluczborku.

Organy

Organy w Kościele Chrystusa Zbawiciela w Kluczborku, podobnie jak > jego aktualny wystrój, pochodzą z lat 1750–1760. Projektantem tego wyjątkowego instrumentu był Leopold Jaschke z Wrocławia, a styl wykonania wpisuje się w regencyjno-rokokowe kanony. W 1899 roku przeprowadzono przebudowę organów dzięki firmie Schlag & Söhne ze Świdnicy, co przyczyniło się do ich odnowienia.

Od 1985 roku, wyremontowane organy stały się puntem centralnym cykli koncertów organowych, które odbywają się do dziś, prezentując utalentowanych polskich oraz zagranicznych wykonawców. Warto zaznaczyć, że instrument ten nie tylko zachwyca brzmieniem, ale także stanowi ważny element kulturalnego krajobrazu regionu.

Dyspozycja instrumentu:

Manuał I	Manuał II	Pedał
1. Floete 8′	1. Prog. Harm. 3-fach	1. Posaune 16′
2. Gemshorn 8′	2. Geigenprincipał 8′	2. Quinte 10 2/3′
3. Gambe 8′	3. Gedackt 16′	3. Octavbass 8′
4. Principal 8′	4. Salicet 8′	4. Cello 8′
5. Hohfloete 4′	5. Flaut travers 4′	5. Violon 16′
6. Octave 4′	6. Octave 4′	6. Bassfloete 8′
7. Rauschquinte 2-fach	7. Portunal 8′	7. Subbass 16′
8. Bordun 16′	8. Aeoline 8′	_
9. Cornett 3-fach	9. Lieblich Gedackt 8′	_
10. Mixtur 3-4-fach	_	_
11. Trompete 8′	_	_

Dzwony

Historia dzwonów w kościele Chrystusa Zbawiciela w Kluczborku jest bogata i pełna dramatycznych wydarzeń. Świątynia ta w przeszłości miała trzy dzwony, które wielokrotnie ulegały zniszczeniu w wyniku pożarów w latach 1659, 1737, 1788 i 1795.

Po pożarze w 1659 roku odlany został tylko jeden, duży dzwon. W 1693 roku, w ramach odbudowy, stworzono średni dzwon, a w 1694 mały dzwon. Warto zaznaczyć, że wszystkie te dzwony zostały wykonane w Ludwisarni Petera Brucka w Brzegu.

Po kolejnych zniszczeniach spowodowanych pożarem w 1737 roku, odlano nowe dzwony: duży i średni, tym razem w Ludwisarni Schnellenratha we Wrocławiu. Ich pierwszy dźwięk rozbrzmiał 29 września 1738 roku.

W 1781 roku stworzono jedynie jeden dzwon, którego fundatorem był Ludwik Ostadlo. Ten szczególny instrument miał inskrypcję testamentową, w której nakazano, aby co roku 22 czerwca dzwonił przez jedną godzinę, wspominając godzinę śmierci swojego fundatora.

Obecnie na wieży kościoła znajdują się trzy dzwony, które zostały wykonane ze starych, nadtopionych dzwonów w Ludwisarni Kriegera we Wrocławiu. Odzywają się one na rozpoczęcie oraz zakończenie nabożeństwa. Na jednym z dzwonów można przeczytać inskrypcję: „Błogosławieni są ci, którzy słuchają słowa Bożego i zachowują je”.

---

Oceń: Kościół Chrystusa Zbawiciela w Kluczborku

---