Kościół Matki Bożej Wspomożenia Wiernych to rzymskokatolicka świątynia parafialna, zlokalizowana w Kluczborku. Stanowi on nie tylko miejsce kultu, ale także jest ważnym punktem na mapie tej historycznej miejscowości. Kościół należy do parafii Matki Bożej Wspomożenia Wiernych w Kluczborku, która jest częścią dekanatu Kluczbork w diecezji opolskiej.
Budynek kościoła posiada bogatą historię, a jego znaczenie kulturowe zostało docenione poprzez wpisanie go do rejestru zabytków województwa opolskiego dnia 30 września 2007 roku pod numerem A-56/2007. Warto odwiedzić to miejsce, aby doświadczyć jego atmosfery oraz poznać historię, która się za nim kryje.
Historia kościoła
W kluczborskiej historii na szczególne wyróżnienie zasługuje najstarsza świątynia, która powstała w średniowieczu, a mianowicie drewniany kościółek pod wezwaniem św. Trójcy. Był on usytuowany poza murami miasta, na tzw. Przedmieściu Polskim. W roku 1558 został on przejęty przez protestantów, natomiast w 1708 roku powrócił w ręce katolików.
Obecny kościół, który można podziwiać dzisiaj, został wzniesiony w latach 1911–1913. Wcześniej istniał niewielki kościółek św. Piotra i św. Pawła, który w XIX wieku już nie wystarczał dla szybko rozwijającej się parafii, liczącej wówczas 6500 wiernych. W 1929 roku ów kościół został wykupiony przez państwo i przekształcony w kaplicę dla pacjentów szpitala psychiatrycznego. Zachowany do czasów współczesnych budynek pełnił również funkcje świeckie, a ostatecznie stał się domem katechetycznym.
Budowę nowej świątyni rozpoczął ks. Jan Moschek, który pełnił funkcję proboszcza od 1897 roku. 24 maja 1910 roku otrzymano pozwolenie na budowę, a kościół zyskał wezwanie Matki Bożej Wspomożenia Wiernych. Za projekt budowli oraz jej wnętrza odpowiadało Ministerstwo Robót Publicznych w Berlinie, a prace budowlane nadzorował radca budowlany Hossfeld.
Wykonawstwo budowy zlecono firmie Skaletz, a kierownictwo objął Karol Schablik. Przy finansowej pomocy właściciela ziemskiego ze Smard, Preissa, którego grobowiec można znaleźć na cmentarzu parafialnym, prace ruszyły w listopadzie 1910 roku. Na koniec 1911 roku dach budynku pokryto dachówką, a na wieży umieszczono miedzianą blachę. Została ona jednak usunięta w 1943 roku w związku z potrzebami wojennymi. Zimą 1911/1912 rozpoczęto urządzanie wnętrza świątyni.
Uroczystość konsekracji miała miejsce 1 czerwca 1913 roku, kiedy to kardynał Jerzy Kopp z Wrocławia poświęcił świątynię. W tym ważnym dniu mieszkaniec Kluczborka, kupiec Kuder, ofiarował kościołowi monstrancję.
W 2004 roku do świątyni przybyły relikwie świętej Faustyny, a dwa lata później relikwie świętego Zygmunta Gorazdowskiego. Inicjatorem obu tych wydarzeń był ówczesny proboszcz Piotr Bekierz.
Więcej informacji można znaleźć w osobnym artykule: Parafia Matki Bożej Wspomożenia Wiernych w Kluczborku.
Architektura i wyposażenie
Budowla ta zachwyca neogotyckim stylem, który wyróżnia ją na tle innych świątyń. Wspaniałe drewniane wyposażenie, będące rezultatem pracy stolarzy z Żórawiny Wrocławskiej, dodaje unikalnego charakteru wnętrzu.
W centralnej części ołtarza głównego znajduje się majestatyczny tryptyk, który stanowi główne źródło estetycznej wartości tego miejsca. Rzeźby w jego centralnym polu przedstawiają Matkę Bożą z Dzieciątkiem w towarzystwie dwóch aniołów, którzy unoszą koronę nad głową Marii.
Ołtarz główny, ozdobiony bogatą ornamentyką snycerską, oraz ambona zostały wykonane w warsztacie artysty Schreinera w Monachium. Ruchome skrzydła tryptyku są pokryte płaskorzeźbami, które ilustrują sceny z życia Matki Bożej, co czyni z tego miejsca ważny punkt kulturowy.
Boczne ołtarze, z kolei, są dziełem rzeźbiarza Frilhase z Erfurtu, co potwierdza wysoką jakość lokalnego rzemiosła. Witraże, wykonane w warsztacie Linnemana z Frankfurtu nad Menem, uzupełniają całość, dodając wnętrzu kolorów i świetlistości.
Dzwony
Obecnie na wieży kościoła znajdują się trzy dzwony, które mają bogatą historię. W trakcie drugiej wojny światowej dwa dzwony, odlane w 1911 roku, zostały zarekwirowane na potrzeby wojenne. Na wieży pozostał jeden dzwon, który obecnie bije razem z dwoma mniejszymi instrumentami, odlanymi w 1978 roku.
Imię | Waga | Ton uderzeniowy | Średnica | Rok odlania | Odlewnia | |
---|---|---|---|---|---|---|
Mały dzwon | św. Maksymilian | około 250 kg | cis” | około 73 cm | 1978 | Śląska Odlewnia Dzwonów, Wrocław |
Średni dzwon | św. Zygmunt | około 370 kg | h’ | około 84 cm | 1978 | Śląska Odlewnia Dzwonów, Wrocław |
Duży dzwon | Maria | około 800 kg | g'(+) | około 109 cm | 1911 | Glockengießerei Otto, Brema |
Organy
„Organy, zbudowane przez firmę Sauer z Frankfurtu nad Odrą, zostały ukończone w 1912 roku, a od roku 1913 służą wiernym gromadzącym się na msze i różne nabożeństwa. W okresie lat 1998-2001 przeprowadzono gruntowny remont, który zrealizowała firma Vladimira Grygara z Prościejowa w Czechach. Instrument charakteryzuje się trakturą pneumatyczną oraz wiatrownicami upustowymi. Organy umieszczono na emporze, ich prospekt jest w stylu neogotyckim i zdobiony motywem floralnym. Kontuar kierowany jest w stronę ołtarza.
Dyspozycja instrumentu:
Manuał I | Manuał II | Pedał |
---|---|---|
1. Bordun 16′ | 1. Gedackt 16′ | 1. Ged. Bass 16′ |
2. Principal 8′ | 2. Vox celeste 8′ | 2. Subbass 16′ |
3. Gamba 8′ | 3. Aeoline 8′ | 3. Violon 16′ |
4. Koncert fl. 8′ | 4. Salicional 8′ | 4. Posaune 16′ |
5. Gedackt 8′ | 5. Quintatoen 8′ | 5. Cello 8′ |
6. Dulciana 8′ | 6. Fl.Harm. 8′ | 6. Octave 8′ |
7. Trompete 8′ | 7. Principal 8′ | 7. Octave 4′ |
8. Rohrfl. 4′ | 8. Clarinette 8′ | _ |
9. Octave 4′ | 9. Zartfl. 4′ | _ |
10. Octave 2′ | 10. Traversfl. 4′ | _ |
11. Quinte 2 2/3 | 11. Fugara 4′ | _ |
12. Mixtur 4 fach | 12. Piccolo 2′ | _ |
_ | 13. Harm. Aeth. 3 fach |
Przypisy
- Organy - Polskie Wirtualne Centrum Organowe [online], www.organy.pro [dostęp 02.04.2024 r.]
- Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 09.07.2010 r.]
- a b Kluczbork - Dzwony Kościoła pw. Matki Bożej Wspomożenia Wiernych. [dostęp 15.06.2023 r.]
- MateuszM. Dębski MateuszM., Kluczbork ( Kościół Matki Bożej Wspomożenia Wiernych ) [online], musicamsacram.pl [dostęp 03.01.2022 r.]
- Historia parafii. [dostęp 30.09.2012 r.]
- Parafia MBWW w Kluczborku. [dostęp 22.01.2014 r.]
- REJ, Zmęczone serce dzwonu [online], Nowa Trybuna Opolska, 22.02.2002 r. [dostęp 04.01.2021 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Kościoły":
Kościół Chrystusa Zbawiciela w Kluczborku | Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa w Kluczborku | Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa w KluczborkuOceń: Kościół Matki Bożej Wspomożenia Wiernych w Kluczborku