Bohdan Sołtys

---

Życiorys

Bohdan Sołtys był synem Joachima, działacza społecznego oraz oficera Departamentu Wojskowego Naczelnego Komitetu Narodowego, oraz Heleny Spławy-Nayman. Wczesne lata życia spędził na Górnym Śląsku, gdzie uczęszczał do niemieckich szkół ludowych, aż do ukończenia dziesiątego roku życia. W 1905 roku przeniósł się do Lwowa, gdzie ukończył gimnazjum, zdobijając maturę w 1913 roku. Rozpoczął studia na politechnice, jednak w 1914 roku, będąc na drugim roku, zmuszony był zrezygnować z powodu wybuchu I wojny światowej.

W latach 1912–1914 działał aktywnie w harcerstwie, będąc członkiem 1 drużyny przy Polskim Towarzystwie Gimnastycznym „Sokół-Macierz”. Po wybuchu wojny, w dniu 28 sierpnia 1914 roku, wstąpił do Legionu Wschodniego, a po jego rozwiązaniu, 21 września tego samego roku, udał się pieszo do I Brygady Legionów Polskich w Szczucinie. Został jednak zatrzymany przez oddziały 72 austro-węgierskiego pułku piechoty. Miał swoje doświadczenia bojowe, gdyż 10 października 1914 roku został ranny w bitwie pod Rozwadowem, po czym w Krakowie wstąpił do Legionu Zachodniego. Od 1914 roku do końca roku przebywał w Jabłonkowie, gdzie dochodził do siebie po kontuzji.

1 stycznia 1915 roku, mimo uznania za inwalidę niezdolnego do służby z powodu przestrzelonej ręki, zaciągnął się do kawalerii i znalazł w kadrze 2 pułku ułanów II Brygady Legionów Polskich, pełniąc początkowo funkcję patrolowego. Spędził wiele czasu na froncie jako członek 5 szwadronu 2 pułku ułanów, biorąc udział w walkach aż do jesieni 1917 roku, kiedy to Legiony Polskie zostały przekształcone w Polski Korpus Posiłkowy. Zasłużył na austriacki Krzyż Wojskowy Karola.

W październiku 1917 roku dotknęła go choroba tyfusu, co zmusiło go do leczenia w przemyskim szpitalu. Od lutego 1918 roku, rozpoczął naukę w Szkole Podchorążych w Bolechowie, jednak wkrótce został internowany w obozie Bustia Haza w Huszcie z powodu odmowy złożenia przysięgi na wierność monarchii austro-węgierskiej. W maju 1918 roku trafił do grupy wojsk stacjonującej pod Udine, skąd został odesłany z powrotem jako pruski poddany, a następnie zdezerterował w lipcu.

Po uzyskaniu informacji o walkach we Lwowie, przedarł się przez linie ukraińskie i 17 listopada 1918 roku dołączył do oddziałów obrony Lwowa. Wkrótce został przydzielony do 1 kompanii karabinów maszynowych w 1 pułku strzelców lwowskich, a później przemianowanym na 38 pułk piechoty. W jego szeregach walczył zarówno w wojnie polsko-ukraińskiej, jak i wojnie polsko-bolszewickiej. Po awansie do stopnia podchorążego, odniósł rany 16 kwietnia 1919 roku w bitwie pod Czartowską Skałą.

W wyniku dekretu z 9 grudnia 1919 roku został mianowany podporucznikiem. W toku działań wojennych objął dowództwo nad 1 kompanią karabinów maszynowych 38 pułku piechoty. Na mocy dekretu Wodza Naczelnego z 21 grudnia 1920 roku, awansowano go na porucznika. Po zakończeniu służby wojskowej, w lutym 1921 roku, przydzielono go do Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska, gdzie organizował batalion pod Raciborzem. W jego odwadze i zdolnościach technicznych warto podkreślić, że brał udział w III powstaniu śląskim i bitwach pod Górą Św. Anny.

Później powrócił do 38 pułku piechoty, gdzie ponownie dowodził kompanią. Naczelny Wódz przyznał mu Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari za odwagę w bitwie pod Tadaniami. W 1922 roku został awansowany do stopnia kapitana, a w kolejnych latach jego kariera wojskowa nieustannie się rozwijała, co zaowocowało kolejnymi awansami oraz nowymi obowiązkami w różnych jednostkach wojskowych w Polsce.

W 1925 roku został przeniesiony do 40 pułku piechoty, w którym pełnił rolę wykładowcy w Batalionie Szkolnym Piechoty. W 1928 roku awansowano go na majora. Później dowodził batalionem w 52 pułku piechoty, a następnie w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie. W 1934 roku objął dowództwo II batalionu 67 pułku piechoty. W 1936 roku awansowano go na podpułkownika, a na początku 1939 roku pełnił rolę zastępcy dowódcy tej jednostki.

Kampania wrześniowa

W czasie mobilizacji przedwrześniowej, Bohdan Sołtys został mianowany dowódcą Ośrodka Zapasowego 4 Dywizji Piechoty. Od 7 września dowodził nowo powstałym dwubatalionowym pułkiem Obrony Narodowej, który powstał z rozkazu generała brygady Mikołaja Bołtucia. Pułk ten składał się z batalionu ON „Brodnica” oraz batalionu ON „Jabłonowo”. Na czele swojego oddziału, Sołtys brał udział w zaciętej bitwie nad Bzurą.

11 września, o godzinie 20.00, przejął dowodzenie nad włocławskim 14 pułkiem piechoty z rozkazu dowódcy 4 Dywizji Piechoty. Dotychczasowy dowódca 14 pp, ppłk dypl. Włodzimierz Brayczewski, został ranny, co uniemożliwiło mu dalsze pełnienie obowiązków. Niestety, Bohdan Sołtys zginął 12 września w rejonie Sapy oraz Strzebieszewa, podczas wydarzeń związanych z próbą zatrzymania rozwijającego się natarcia swojego II batalionu 14 pp.

Aby zrealizować swoje zadanie, osobiście udał się w kierunku dowódcy II batalionu, towarzysząc mu porucznik Feliks Stawicki. W trakcie tej misji, Sołtys został tragicznie ranny – ciężko postrzelony w miednicę, a następnie zastrzelony strzałem w głowę przez niemieckiego dywersanta. Jak wynika z relacji porucznika Stawickiego, postrzał ten został oddany z zaledwie dwóch metrów przez Niemców, którzy usiłowali wziąć ich do niewoli.

Bohdan Sołtys został pochowany na Cmentarzu Komunalnym w Bielawach. Jego dziedzictwo zostało uhonorowane w dniu 1 lipca 1945 roku, kiedy to Naczelny Wódz Polskich Sił Zbrojnych, gen. dyw. Tadeusz Bór-Komorowski, zatwierdził pośmiertny awans ppłk. Sołtysa do stopnia pułkownika służby stałej piechoty, datując go na 1 stycznia 1946 roku.

Warto również wspomnieć, że dwaj bracia Bohdana Sołtysa, Janusz oraz Miłosz Michał, również aktywnie służyli w Legionach Polskich, potwierdzając tym samym tradycje rodzinne w służbie dla ojczyzny.

Ordery i odznaczenia

W życiorysie Bohdana Sołtysa można znaleźć liczne odznaczenia oraz wyróżnienia, które świadczą o jego odwadze i poświęceniu w służbie wojskowej.

• krzyż srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari,
• krzyż Niepodległości (9 listopada 1932),
• krzyż Walecznych (dwukrotnie),
• złoty krzyż Zasługi (16 marca 1934),
• śląski krzyż Powstańczy (pośmiertnie),
• medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
• odznaka za Rany i Kontuzje (dwukrotnie),
• krzyż Obrony Lwowa,
• odznaka Pamiątkowa 2 pułku ułanów.

Upamiętnienie

W październiku 2018 roku, podpułkownik Bohdan Sołtys został uhonorowany tytułem bohatera województwa opolskiego.

Wydarzenie to miało miejsce w ramach plebiscytu POLREGIO, który został zorganizowany w celu uczczenia 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości.

Z tej okazji jeden z pociągów regionalnych POLREGIO zyskał unikalną oprawę graficzną, na której widniało imię ppłk. Sołtysa. Pociąg ten kursował w specjalnych barwach przez okres dwóch lat.

---

Oceń: Bohdan Sołtys

---